İsilik nedir, neden olur? İsiliğe ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

İsilik, genellikle sıcak ve nemli havalarda ter bezlerinin tıkanmasıyla gelişen bir cilt rahatsızlığıdır. Yeni doğan bebeklerde ter bezleri henüz gelişmediğinden yaygın görülür ancak çocuk ve yetişkinlerde de rastlanır. Özellikle kadınların genital bölgelerinde ve kasıklarında sık değiştirilmeyen pedler ve hijyen yetersizliği gibi nedenlerle gelişebilir. İsiliğin genel belirtileri küçük, kırmızı-pembe, içi bazen sıvıyla dolu kabartı ya da yaralardır.

Kaşıntıya ve bazen ağrıya yol açabilir. Genelde yetişkinlerde deri kıvrımları ve giysilerin sürtündüğü yerlerde; bebeklerde ise boyun, omuz ve göğüs bölgesinde gelişir. Üç türü bulunan isiliğin hafif olanı evde alınabilecek basit önlemlerle kendiliğinden kolayca iyileşir ancak iltihaplı isilik gibi türleri reçete edilen ilaçlarla tedavi edilir.
İsilik nedir?
İsilik (miliaria), vücutta küçük kırmızı-pembe kabartılar şeklinde gelişen kaşıntılı-ağrılı bir cilt rahatsızlığıdır. Genellikle sıcak ve nemli hava koşulları nedeniyle olur. Cilt gözeneklerini tıkanıp terlemeyi önlediğinde terin deri içinde sıkışmasıyla gelişir. Bebeklerde daha yaygındır ancak yetişkinler olabilir. İsilik tıp literatüründe miliaria (miliyer) olarak adlandırılır.

İsilik neden olur?
İsiliğin genel nedeni, terin tıkanan ter bezlerinden (gözeneklerden) atılamayıp cilt içinde sıkışıp kalmasıdır. Ancak gözeneklerin tıkanma nedeni her zaman belli değildir ve bazı faktörlerin rol oynadığı düşünülür:

Gelişmemiş ter bezleri: Yeni doğan bebeklerin ter bezleri tam gelişmediğinden daha kolay yırtılarak terin cilt altında sıkışmasına yol açar ve isilik geliştirme riskini artırır. Özellikle bebekler ilk haftalarında üst üste giydirildiklerinde ya da ateşlendiklerinde isilik geliştirebilirler. Ayrıca kuvöze konan prematüre bebeklerde de görülebilir.


Tropikal iklimler: Aşırı sıcak ve nemli hava isiliğe neden olabilir.
Fiziksel aktivite: Yoğun egzersiz ya da aşırı terlemeye yol açabilecek herhangi bir fiziksel aktivite isilik geliştirebilir.
Aşırı ısınma: İsilik sadece yaz aylarında değil, kış mevsiminde üst üste giyinme, elektrikli battaniyeyle veya kalın bir battaniye altında uyuma, ısıtıcılara çok yakın oturma nedeniyle oluşabilir.
Uzun süreli yatak istirahatı: Ateşli bir hastalık nedeniyle uzun süre yatmak zorunda kalan insanlarda isilik gelişebilir.
Bazı giysi türleri: Özellikle dar, sentetik ve cilde sürtünen giysiler terin buharlaşmasını engelleyip cildi tahriş ederek isilik gelişimini tetikleyebilir.
Bazı kozmetikler: Yoğun vücut losyonları ya da kremler gözenekleri tıkayabileceğinden isiliğe sebep olabilir. Ayrıca boya, parfüm içeren bazı kozmetiklere alerjik reaksiyon geliştiren kişilerde de görülebilir.
İlaçlar: Yüksek tansiyon ve migren için kullanılan klonidin, kalp sağlığı için kullanılan beta bloker ilaç grupları ve uyku ilacı dâhil bazı reçeteli ilaçlar isilik geliştirebilir.
Ayrıca kilolu insanlar, tozlu ve kirli ortamlarda çalışanlar ya da bulunanlar, bakterilere bağlı cilt enfeksiyonları geçirenler, ter bezlerinde sorun yaşayanlar da isilik olabilirler.