Kayyumlar Hakkında Herşey (Kayyum Nasıl Olunur?)

Kayyum Hakkında Herşey

Koza İpek ve Kaynak Kolding'e atanan kayyumlardan sonra birde baktık ki toplum olarak Kayyum olma hevesiyle yanıp tutuşuyormuşuz... tabi bunda kayyumlara verildiği söylenen 105 bin liralık maaşın etkisi büyük olsa gerek... ama ne karşılığında 105 bin lira bunu da pek bilmiyor... kayyum başımıza gökten inmiş gibi araştırıyoruz. Kayyumlar hangi kuruma bağlı çalışırlar? Kayyumlar Nasıl seçilirler? Kayyum olma şartları nelerdir? Kimler kayyum olabilir? Kayyumlar ne kadar maaş alır? Bunların cevapları gerek CMK, gerek TMK gerekse İİK'da açıkça yazıyor...

Kayyum Nedir?

Aslı "kayyım"dır aslında araçpadaki "kıyam"kelimesinden türetilmiştir. anlamı birinin yerine geçmek, icra etmek, belirli bir işi yürütmek, belirtilen işi yönetmek

manasındadır. Asıl kullanım şekli ''Kayyım'' olup dilimize ''Kayyum'' olarak geçmiştir. 

hukuktaki anlamı ise, belirli bir şirketin, bir malın, dernek veya vakfın mali değerlerinin şirket çıkarları gözetilerek yönetilmesi için mahkemelerce tayin edilen kişiye verilen isimdir. Özetle "devletin el koymasıdır"

Görevleri Nedir?

Kayyumun farklı görevleri vardır. Mesela medeni kanuna göre velayeti paylaşılamayan bir çocuk için dahi kayyum atanabilir... Daha çok ticaret mahkemelerinde karşımıza çıkar genellikle iflasın ertelenmesi için atanır, ya da paylaşılamayan şirketlerin yönetiminde kısa süreliğine atanabilir... Kayyumu taraflarda isteyebilir mahkemeler kendiliğinden de atayabilir. mesela asliye mahkemeleri de siyasi partilerin il veya ilçe örgütlerine hatta genel merkezlerine kayyum atayabilir ancak son dönemde gündeme gelen kayyumlar ceza muhakemeleri kanunlarına göre atana kayyumlar...

evet yüksek maaşı duyunca hepimiz kayyum olmak istedik "Nasıl kayyum oluruz?" yazacağım ama önce kayyum neler yapar buna değineyim

Öncelikle atanan kayyumlar ilgili şirketin yürüttüğü faaliyetlerinin devam ettirilebilmesi, şirket işlerinin aksatılmaması, şirkete ait mal varlığının korunması, iyileştirilmesi konularında şirketin yönetimi ve gözetimini sağlayarak şirket alacaklıların menfaatlerini de koruması gereken kişidir. ve mahkemeler tarafından seçilir.. Bahse konu olan şirketin suç unsuru teşkil eden bir durumu tespiti halinde o kurum aklanana kadar Kayyum görev yapar ve geçici olarak kalırlar. İhtiyaç halinde suç teşkil eden durumları ortadan kaldırmak için şirket yönetimini yeniden belirleyebilir. veya kendileri de görevden alabilirler.

Kayyumları Kim Görevlendirir?

Kayyumları mahkeme bizzat kendi atar. Gündemdeki kayyumlar mevcut kanuna yani ceza muhakemesine göre atandı... Bu tipteki kayyumların atama işlemlerini sulh ceza hakimleri belirler... Yani tek bir hakim belirler... ve kanunlarımız bu konuda mahkemelere geniş yetkiler tanımakla beraber önemli sorumluluk da yüklemeketedir.

• İlk olarak kayyum atanacak olan kişi tarafsız olmalıdır.

• Kayyum olarak seçilecek kişinin gerek şahsi, gerek mali durumu şartları itibariyle bu göreve uygun olması gerekir.

• Kayyum, görevinin gerektirdiği yetenek, beceri ve karakter özelliklerine sahip olmalıdır.

• Kayyum hak ve fiil ehliyetine, ayırt etme gücüne sahip, ergin, yeterli bilgi ve deneyime sahip, ileri görüşlü, güven verici, risk yönetimini bilen, basiretli bir tüccar gibi davranabilen, taraflar arasında menfaat ilişkisi bulunmayan, şirketle ve alacaklılarla iş birliği içinde çalışabilecek bir kişi olmalıdır

• Kayyum gerek şirkete, gerekse mahkemeye güven vermelidir.

• Ticaret Mahkemelerinin Kayyum atanması konusunda yerine göre şirket ortakları veya alacaklıları mahkemeye isim önerebilirse de takdir hakkı mahkemeye aittir

Kimler Kayyum Olabilir?

Aslında kural olarak şirketler bir kişi kayyum olarak atanır.. Ancak şirketin büyüklüğü, işlerin karmaşıklığı gibi nedenlerle dilerse mahkeme birden fazla kişiyi aynı şirkete kayyum heyeti olarak atayabilmektedir. yani kayyum heyeti oluşturabilmektedir . Kayyum sayısı bakımından da bir üst sınır bulunmamaktadır.

İlk başta hakimin kendi belirlediğini söylemiştik... yani hakimin yakın ya da uzaktan tandığı işinizin ehli birisi olmanız gerekiyor... işinizin ehli olmasanız da olur... ama teamülde, bir muhasebeci, bir hukukçu ya da öğretmen kayyum olarak atanabilir. Atandığı şirkete göre değişir. Yani şirket bir dershaneyse öğretmen atanması uygun olacaktır ya da kayyumu atayan hakim sizin iyi bir ticari zekaya sahip olduğunuzu düşünüyorsa bir unvanınızın da olmasına gerek yok.

Şirketlere birden fazla kayyum atandığı durumda teamüllere göre hakim, bir de heyet başkanı atayabilir, hukukçular da bunu önermektedir... Heyet atandığı durumda mahkeme her bir kayyumun görev ve faaliyet alanını belirleyeceği gibi bunu kayyumların kendilerine de bırakabilir. Yargıtay 19. hukuk dairesi 2001 yılında kayyum başkanı öneri ile gelen kayyumlardan seçilemez şeklinde bir karar almıştır...

Atandıktan sonra?

Bir şekilde  kayyum olarak atandınız diyelim?

• Mahkemenin kayyum atama kararı kayyuma derhal ve yazı ile tebliğ edilir.

• Kayyumların heyet olarak görevlendirilmeleri halinde birlikte çalışma konusunda rızaları olmalıdır

• Kayyumların müşterek olarak görevlendirilmeleri durumunda, kayyımların birlikte çalışma konusunda rızalarının olması gerekmektedir.

• Görevi kabul etme zorunlulukları yoktur. Görevi kabul etmeyen kayyum yerine hakim başka bir kayyum atayabilir.

• Kayyum, göreve başladıktan sonra da istifa edebilir, bu durumda da mahkeme yeni bir kayyum atar.

• Hakimler Adli tatilde de kayyum atanabilir.

• Mahkeme kayyumların görev alanını belirlemişse, her kayyum kendi işini diğerlerinin katılımı olmadan yapar ve bundan dolayı da tek başına sorumlu olur.

• Şartlar gerektiriyorsa tüzel kişiler de kayyum olarak atanabilir

• Kayyum atama kararına ise ilgili şirket itiraz edebilir, kayyumluğa engel bir sebebin varlığı halinde, ya da atanan kayyumun kayyumluk görevini yapabilecek yeteneğe sahip olmadığı iddiasıyla itirazda bulunulabilir. bu durumda  mahkeme yeni kayyum atayabilir, sınırlarını değiştirebilir ya da kayyum kararını kaldırabilir.

Gelelim en çok merak edilen yere

Kayyum Ne kadar Maaş Alır?

Bir şekilde kayyum oldunuz diyelim ne kadar maaş alacaksınız...

• Kayyum ya da kayyumların maaşlarını hakim tek başına belirler...

• Hakim kayyum ya da kayyumların üstlendiği işin büyüklük, zorluk derecesine göre ücreti net veya brüt olarak belirleyebilir. Yani sabit bir ücretleri yok.

• Atandıkları şirketlerin aylık ve yıllık ciroları nisbetince şirket gelirinin %40'a kadar olan kısmı, Kayyum olarak atananlar ve personellerin giderleri için belirlenebilir.

• Kayyumların ücreti genel olarak şirket bünyesinden karşılanır ancak hakim ücretin mahkemece karşılanmasına da karar verebilir.

• Kayyumun avans hakkı vardır.

• Bir kayyum bir şirkette en fazla 5 yıl görev sürdürebilir...
• Eğer şirket iflas ederse kayyum, şirket işlerine vakıf olması nedeniyle görevi bittikten sonra konkordato komiseri olarak atanması ya da iflas idare memuru olabilmesi de mümkündür...

• Öte yandan şirket sahipleri mali zorluklar nedeniyle kayyum heyetinin ücretlerini ödemekte zorlanmaları halinde mahkemeye başvurup, kayyum sayısının azaltılmasını talep edebilirler.

Bu arada beni kayyum yapmazlar diye düşünüyorsanız umudunuzu kaybetmeyin, belki bir tanıdığınız kayyum olur... zira kayyumların şirketler hakkında her türlü kararı verme hakkı vardır. yani müdür ya da yönetici olarak sizi atayabilir, olmadı güvenlik ya da farklı bir görevde sizi şirket bünyesinde işe aldırabilir....