S-400 mü Patriot mu? Hangisi daha üstün?

Rus ve ABD yapımı bu iki sistemden hangisi özellikleri bakımından daha üstün? Kağıt üstündeki rakamlara bakıldığında S-400'lerin açık üstünlüğü görülüyor. Fakat bazı uzmanlar S-400'lerin henüz aktif bir savaşta kullanılmamış olması ve bu rakamların tamamen test ortamında elde edilmiş olmasını negatif bir durum olarak değerlendiriliyor. Patriotlar Körfez Savaşları'nda ve halen Suudi Arabistan tarafından Yemen'den atılan füzelere karşı aktif olarak kullanılıyor. Ama bu Patriotlar üzerindeki tartışmaları da sonlandırmış değil. 1991'deki Körfez Savaşı'nda Irak'tan atılan SCUD füzelerine karşı vurma oranının düşüklüğü savunma sistemine olan güveni azaltmıştı. Fakat sonrasında yapılan gelişmelerle Patriotların bu açığını kapattığı düşünülüyor.

Küresel pazarda Patriotlar açık ara önde

Pazar bakımından ise Amerikan yapımı Patriotların müttefik ağı sayesinde geniş bir müşteri kitlesi bulunuyor. Halihazırda ABD, Almanya, Japonya, Birleşik Arap Emirlikleri, Tayvan, Hollanda, Güney Kore, Suudi Arabistan, İspanya, Yunanistan, İsrail, Bahreyn, Mısır ve Ürdün bu sistemi kullanıyor. Türkiye'ye de ihtiyaç durumlarında NATO savunma ittifakı bünyesinde Patriot bataryaları konuşlandırılıyor.

S-400leri ise şu anda Rusya dışında kullanan ülke bulunmuyor. Moskova stratejik ihtiyaçları gereği bazı S-400 bataryalarını Suriye'de konuşlandırsa da teslimat aşamasında sadece Çin bulunuyor. Bunun yanı sıra ön ödemesini yapan Türkiye ilk teslimatın bu yıl içerisinde yapılmasını bekliyor. Potansiyel alıcılar arasında da Hindistan, Suudi Arabistan ve Bahreyn bulunuyor. (Euronews)


Peki hava savunma sistemi alınırken hangi kriterler göz önünde bulundurulmalı ?

Hangi hava savunma sisteminin tercih edilmesi gerektiği konusunda temel kriterimizin , Türkiye’nin tehdit algılaması ve korumanın belli bir bölgeyi  mi yoksa geniş bir alanı mı kapsayacaği olmalıdır.Buna bide Teknoloji aktarımını da eklemek yanlış olmaz çünki Türkiye teknoloji aktarımıyla kendisini geliştirerek bu sistemleri alan değil , bilgi birikimleri sayesinde üreten hatta ihraç eden konuma gelmek istemektedir.Rusyayla yapılan anlaşma teknoloji paylaşımınıda içerdiği için bizim için büyük önem taşımaktadır.

Konuya genel hatları ile değindikten sonra asıl konumuz olan S-400 mü daha üstün PATRİOT mu sorusunun cevabını verelim.

S-400
Görev tanımı; "Modern ve gelecekteki tüm hava ve uzay saldırı araçlarını imha etmek için geliştirilmiştir" olan S-400 Hava savunma sistemi 2007 yılında kullanıma sunulmuştur,yeni sistemleri içermesi bakımından gelişmiş bir teknolojiye sahiptir ve dünyanın en iyi hava savunma sistemi olarak kabul edilmektedir.Özellikle 600 km radar kapsama alanı,aynı anda 300 hedefi takip edebilme ve 72 hedefe angaje olabilme özellikleriyle PATRİOT hava savunma sistemine fark atmaktadır. Herhangi bir savaşta kullanılmadığı için operasyonel alanda ne kadar etkili olduğu bilinmiyor ancak yapılan denemelerde atılan  füzeleri başarıyla imha etmiştir, S-400 sisteminin bir üst modeli S-500 dür.

PATRİOT

PATRIOT hava savunma sistemi 1982 yılında hizmete girmiştir. Başlangıçta 80 km olan  radar kapsama alanı geliştirmelerle 150 km'yi bulmuştur, PATRİOT  aynı anda 100 hedefi takip edebilme ,aynı anda 36 hedefe angaje olma özelliğine sahiptir, daha çok sanayi alanları,büyük şehirleri ve kritik öneme sahip kara,deniz ve hava üslerini hava saldırılarına karşı korumak için kullanılmaktadır. Operasyonel alanda ne kadar başarılı olduğuna gelecek olursak ;Körfez Savaşı’nda Irak’tan gelebilecek tehditlere karşı bölge ülkelerine yerleştirilen Patriot’lar özellikle İsrail ve Suudi Arabistan’da kendilerinden beklenen performansı gösterememişlerdir. Irak’tan gelen SCUT ve Al Hussein füzelerini durdurmakta yetersiz kalan Patriot’ların, Suudi Arabistan’da %80, İsrail’de ise %50 oranında başarılı olabildikleri açıklanmıştır.Körfez savaşındaki başarızlığından dolayı birçok geliştirme paketi uygulanmıştır bunlar: PAC-1,PAC-2,PAC-3,PAC-3 MSE dir.

Geliştirme paketleriyle eklenen özellikler şu şekildedir;

PAC-1
Radar sisteminin tarama açıları geliştirildi, program yazılımı iyileştirildi. Taktik balistik füzelere karşı etkinliği artırıldı.
PAC-2
Program yazılımında değişiklikler yapıldı, yeni ateşleyici fünye ve vurucu unsurlar monte edilen füzenin muharebe bölümündeki çalışmalar tamamlandı.
PAC-3
'Stels' teknolojisi kullanılarak fırlatılanlar da dahil olmak üzere taktik balistik ve kruz füzelerinin savaş başlıklarına önleme yapacak şekilde geliştirildi.
PAC-3 MSE
Patriot, yüksek güçlü motoru, geliştirilmiş aerodinamik özellikleri ve mükemmelleştirilmiş navigasyon sistemiyle diğerlerinden ayrılıyor. PAC-3'e kıyasla menzil çapı bir buçuk kat artırıldı (füzenin mutlak özellikleri gizli tutuluyor).

Bu veriler ışığında iki sistemide incelediğimizde hem teknik açıdan hemde etkinlik açısından S-400 ''ün PATRİOT hava savunma sisteminden kat be kat daha iyi olduğunu anlamaktayız.Peki S-400 Hava savunma sistemi tek başına yeterli olacak mıdır?,Bu konudaki benim yorumum ise her sistemin mutlaka bir zaafiyeti olur bunu en aza indirmek için Türkiye'nin yerli ve milli hava savunma sistemi olan HİSAR A ve üretimi devam eden HİSAR-O ve HİSAR-U ile birlikte kullanılması daha faydalı olacaktır böylece etkinlik %100 e kadar çıkarılabilecektir.

Hem PATRİOT hemde S-400 alınırsa ne olur?

Türkiye'nin Hem PATRİOT hemde S-400 sistemine sahip olması hava savunmamız açısından iyi olacaktır ancak siyasi açıdan bakacak olursak Türkiye'nin arada kaldığı bir görünüm ortaya çıkacak tır ki bu da siyasî otoritemizi sarsacak bir durumdur. Neden iki sistemin alınmasınında iyi olacağı konusuna gelecek olursak,bilindiği üzere ABD'nin en büyük düşmanlarından biri RUSYA'dır ve RUSYA'nın en büyük düşmanıda şüphesiz ABD'dir. Bu iki ülke de  hava savunma sistemini rekabet içinde olduğu ülkenin füzelerini engelleyecek şekilde geliştirmektedir. Ülkemiz jeo-politik açıdan ve yer altı kaynakları açısından paylaşılamayan bir bölgededir, bu durumda ülkemizi hem avrupadan hemde asya'dan gelecek saldırılara açık hale getirmektedir, Işte bu noktada iki farklı ülkenin hava savunma sistemine sahip olmanın faydasını göreceğiz şöyleki avrupa ülkelerinden herhangi biriyle bir savaş durumuna girecek olsak ABD hava savunma sistemimizi bizim istemimiz dışında kapatabilir ve bu da bizi savaşta çok zor duruma düşürebilir,Bu durumda S-400 sistemi devreye girecektir.Aynı senaryonun RUSYA için olduğunu düşünelim Rusya veya rusyaya yakın herhangi bir ülkeyle savaşa girdiğinizde Rusyanın S-400 hava savunma sistemlerini devre dışı bıraktığında PATRİOT hava savunma sistemi aktif durumda olacaktır.


S-400 Rusya Ön ödeme yapan ülke: Türkiye Sevkiyat aşamasında: Çin Anlaşma imzalayan ülke: Suudi Arabistan  Olası alıcılar: Hindistan, Bahreyn

Patriot ABD, Almanya, Japonya, BAE, Tayvan, Hollanda, Güney Kore, Suudi Arabistan, İspanya, Yunanistan, İsrail, Bahreyn, Mısır, Ürdün


FÜZE SAVUNMA SİSTEMİNİN ÖĞELERİ

S-400
Her biri 12 fırlatma rampasına sahip 8 füze kompleksi  Sistem kontrol merkezi, radar merkezi, anten için seyyar kule, güdümlü füzeler Teknik destek sistemi, füzeler için teknik bakım araçları

PATRIOT
Radar, ateş kontrol merkezi, enerji kaynakları İletişim araçları, teknolojik ekipman, radyo-teknik ve teknik kamuflaj araçları Fırlatma rampaları, güdümlü füzeler


TEKNİK ÖZELLİKLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

Aerodinamik hedefleri vurma menzili:
S-400 = >250 km
Patriot = 160 km 

Balistik füzeleri vurma menzili:
S-400 = 60 km
Patriot = <45 km 

Hedefleri vurma yüksekliği:
S-400:
max — 27 km
min — 0,01 km
Patriot:
max — 24 km
min — 0,06 km

Radar kapsama alanı:
S-400 = 600 km
Patriot = >150 km 

Kuruluş süresi:
S-400 = 5 dakika
Patriot = 30 dakika 

Vurulacak hedefin hızı:
S-400 = <4800 m/s
Patriot = >2200 m/s

Sistemin tepki süresi:
S-400 = 10 saniye
Patriot = 15 saniye 

Fırlatma açısı:
S-400 = 90 derece
Patriot = 38 derece