Çinli yatırımcılar için Türkiye'nin cazibesi arttı

Economic Intelligence Unit tarafından hazırlanan ‘Çin Küresel Yatırım 2017 Endeksi’nde Türkiye, Çin’in en büyük yatırım destinasyonları arasında 2015'te 55’inci sıradayken bu yıl 46’ncı sıraya çıktı. Çin en fazla yatırımı Singapur’a yaptı.


Dünyanın en büyük yatırımcıları arasında yer alan Çin’in 2016’da büyük sıçrama yapan yurtdışındaki doğrudan yatırımları bu yıl hız kesti. Ocak-Ekim döneminde 5 bin 410 Çinli firma 160 farklı ülke ve bölgede 86.31 milyar dolar
doğrudan yatırımda bulundu. Yatırımlar geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 40.9 düştü. Çin’in hedef pazarları arasında ilk sırada Singapur, ABD ve Hong Kong yer alırken; ‘Tek Kuşak Tek Yol’ projesinin etkisiyle Türkiye, Çin’in yatırım adresleri arasında yükseldi.

Economic Intelligence Unit tarafından hazırlanan ‘Çin Küresel Yatırım 2017 Endeksi’ Çinli şirketlerin denizaşırı pazarlardaki büyüme trendlerini ortaya koydu. 2013 ve 2015 yılındaki endeksin güncellendiği son endekste Çinli şirketler için cazibesi açısından 59 majör ekonominin sıralandı. Çin’in en büyük yatırım destinasyonlarını arasında Türkiye, 2013 yılındaki 53 ve 2015 yılında 55’inci sıradan bu yıl 46’ncı sıraya çıktı. Çin’in Türkiye’deki yatırımlarının ağırlıklı olarak kömür ve enerjide yoğunlaştığı görülürken, Çin’in diğer bazı ülkelerin yanında Türkiye’de nükleer enerji projeleri yürüttüğüne dikkak çekildi. Türkiye ayrıca Çin’in telekomünikasyon yatırımlarında ilk 10 ülke arasında 4’üncü sırada yer alıyor. Türkiye ‘Tek Kuşak Tek Yol’ projesi kapsamında Çin’in en fazla yatırımyaptığı ülkelerden biri aynı zamanda. Türkiye 20132015 döneminde, ‘Modern İpek Yolu’ olarak adlandırılan bu proje kapsamında 5 milyar doların üzerinde yatırım çekti.

Çin'in öncelikli yatırım adresleri
1. Singapur
2. ABD
3. Hong Kong
4. Malezya
5. Avustralya
6. İsviçre
7. Güney Kore
8. Kanada
9. Şili
10. Rusya

Şili ve Rusya ilk 10’da
Çin’in yatırım adreslerinin zirvesinde Singapur, ABD ve Hong Kong bulunuyor. Çin için en cazip ilk 10 arasındaki diğer ülkeler Malezya, Avustralya, İsviçre, Güney Kore, Kanada, Şili ve Rusya.
Listede Almanya, İngiltere, İsveç, Finlandiya, Belçika gibi Batı Avrupa ülkelerinin 2017 yılında büyük bir gerileme gösterdiği endekste Fransa, İtalya ve Brezilya da Çin’in yatırımlarının azaldığı ülkeler arasında. Gelişmekte olan ülkelerdeki Çin yatırımları ise artışta. Örneğin Malezya 16 basamak yükselerek 4’üncülüğe çıkarken, Şili 20 basamak yükselerek 9, Kazakistan 39 basamak sıçrayarak 12, İran 33 basamak yükselerek 19’uncu oldu. Tayland, Endonezya, Filipinler sıralamada hızla yükselen diğer ülkeler arasında.

Emtia ve enerjinin payı artıyor

2017’de Çin’in yurtdışındaki yatırımlarının kompozisyonu da değişti. Hizmetler sektöründeki yatırımların payı azaldı, emtia ve enerji sektöründeki yatırımların payı ise arttı. Hükümet, stratejik ve teknolojik hedeflere yönelik alımlara da yeşil ışık yıktı. Devlet kontrolündeki ChemChina İsviçreli kimya devi Syngenta’yı 43 milyar dolara alarak Çinli bir şirketin yurtdışında bugüne kadarki en büyük alımına imza attı.

6 sektör öne çıkıyor

Çin’in yatırımlarında en çok tercih ettiği sektörler ise otomotiv, tüketim malları, enerji, finansal hizmetler, sağlık-bakım ve teknoloji oldu. Otomotivde en büyük yatırım Japonya’ya akarken, sektörde son 5 yılda toplam yatırım 27.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Tüketim mallarında ABD, Malezya, Güney Kore öne çıkarken; enerjide Hindistan, İran ve Pakistan en fazla yatırımı çekti. Orta Asya’da Kazakistan Çin’in favorisi oldu. Finansal hizmetlerde ABD, Hong Kong ve Singapur başı çekiyor. Sağlıkda ABD ve Japonya’nın yanında Batı Avrupa’nın Çin’i cezbettiği görülüyor. Telekom altyapısı projelerinde iddialı olan Çin’in bu sektörde yatırıma yöneldiği ilk üç ülke Japonya, ABD ve Hindistan.

Yatırımlar hız kazanacak

Rapora göre yatırımlarda 2017’deki düşüş gelecek trendleri yansıtmıyor. Çin’in denizaşırı doğrudan yatırımlarının GSYH’ye oranı 2016’da yüzde 10.9 iken, ABD’de bu oran yüzde 28.9, Almanya’da yüzde 57 idi. Bu da Çin’in yatırımlarının artma potansiyeli bulunduğuna işaret ediyor. (Dünya / Evrim Küçük)